Księga wieczysta

0
37
Rate this post

Księga wieczysta

Księga wieczysta jest to rodzaj rejestru publicznego, który jest prowadzany w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości, czyli pomaga ustalić, komu i jakie prawa przysługują do danej nieruchomości. Księga wieczysta zakładana jest dla nieruchomości, które nie mają takiej księgi lub których księgi wieczyste zaginęły. Księga wieczysta to, wbrew samej nazwie, teczka, zawierająca akty notarialne oraz dokumenty, które posłużyły do jej założenia lub zmiany wpisów. Do takich dokumentów należą np. zaświadczenia, wypisy z rejestru, mapy.

Zasady ksiąg wieczystych:

Zasada jawności formalnej ksiąg wieczystych – zasada ta polega na zagwarantowaniu każdej osobie możliwości swobodnego zapoznania się z treścią ksiąg wieczystych w obecności pracownika sądu. Udostępnienie takiej możliwości nie łączy się z żadnymi warunkami koniecznymi do spełnienia. Nie jest także konieczne wykazanie interesu prawnego. W związku z przyjęciem zasady jawności ksiąg wieczystych i stworzeniem powszechnej możliwości zapoznania się z treścią ksiąg powoduje, iż nie można zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę. Istnieją jednak akta księgi, które może przeglądać jedynie notariusz bądź osoba mająca interes prawny, bowiem zasada jawności nie rozciąga się na te akta.
Zasada domniemania zgodności ze stanem prawnym – domniemanie oznacza przyjęcie za pewne o ile coś innego nie zostanie udowodnione. Zasada domniemania odnosi się do przyjęcia, że stan prawny ujawniony w księdze wieczystej jest zgodny z rzeczywistością, czyli, że wszystkie prawa wpisane do księgi istnieją a wykreślone nie istnieją, przyjmuje się więc, że stan prawny uwidoczniony w księgach wieczystych jest prawidłowy. Wszelkie niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym może być usunięta jedynie w drodze odpowiedniego procesu cywilnego. Zasada domniemania nie uwzględnia jednak stanu nieruchomości okoliczności faktycznych. W księdze wieczystej brak wzmianek na temat sposobu korzystania z nieruchomości bądź jej zabudowania.
Zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych – zasada ta jest decydująca w momencie, gdy pojawia się niezgodność między stanem prawnym przedstawionym w księdze wieczystej a faktycznym stanem prawnym. W takiej sytuacji zasada rękojmi pozwala uzyskać własność nieruchomości i inne prawa dotyczące nieruchomości osobie, która w zaufaniu do treści księgi wieczystej dokonuje czynności prawnej. Osoba, która kupuje nieruchomość od osoby wpisanej w księdze wieczystej, jako właściciel, uzyskuje do niej prawo nawet wówczas, gdy sprzedający nie był rzeczywistym właścicielem nieruchomości. Oznacza to, że osoba widniejąca w księdze wieczystej, jako właściciel, będąca w rzeczywistości osobą nieuprawnioną do nieruchomości, może przenieść prawo własności na inną osobę. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych odnosi się wyłącznie do stanu prawnego nieruchomości i nie uwzględnia danych faktycznych dotyczących położenia, sposobu korzystania lub powierzchni nieruchomości. W związku z tym nabywca nie może powoływać się na rękojmię publicznej wiary w sytuacji, gdy dane dotyczące np. powierzchni różnią się od tych, które zostały umieszczone w księdze wieczystej.
Zasada pierwszeństwa praw ujawnionych w księdze wieczystej – istnieją sytuacje, gdy nieruchomość obciążona jest kilkoma ograniczonymi prawami rzeczowymi, które ze sobą kolidują np. gdy wykonanie kilku praw rzeczowych jednocześnie jest niemożliwe ze względu na wpływ jednego prawa na wartość innego bądź ze względu na niemożność zaspokojenia wszystkich praw obciążających nieruchomość lub dlatego, że prawa się wzajemnie wykluczają. W takiej sytuacji stosuje się zasadę pierwszeństwa praw ujawnionych w księdze wieczystej, według której pierwszeństwo mają prawa rzeczowe wpisane do księgi wieczystej przed prawami niewpisanymi do księgi wieczystej.